Mother: Leej Niam

Family,Tribal,Mother,And,Children,Girl,Smile,In,Rice,Terraces

Lusqhia: Pajhuam xeeb yog cov pajhuam uas sau tsis raws li pajhuam yub thiab pajhuam las. 

Leej Niam Nyaum

By Lee Thao

Niam li lus:

Hnub twg kuv cov menyuam laus txaus thiab totaub txog kev ua neej, kuv yuav piav rau lawv li rnam no:

 Kuv hlub nej txaus gaus, thaud kuv thiaj tau nug nej tias nej mus qhovtwg, nrog leejtwg, thiab tavtwg nej mam los txog tsev.

 Kuv hlub nej txaus gaus, thaud kuv thiaj kom nej khaws nyiaj los muas tej yam uas nej jaw, txawm tias kuv muaj nyiaj txaus muas rau nej.

 Kuv hlub nej txaus gaus, thaud kuv thiaj ua jej lag muag dig thiab cia nej mam xawb mam pom tias nej cov phoojywg zoo tshaj plaws  yog ib cov neeg dogdig.

 Kuv hlub nej txaus gaus, thaud kuv thiaj kom nej mus them cov qhaujnom uas nej tau nyiag hnub nram ntej.

 Kuv hlub nej txaus gaus, thaud kuv thiaj zov nej tu nej tej chav pw txog 2 teev (xuabmoos), cov chav ntawd tsim nyog siv sijhawm li 15 feeb xwb.

 Kuv hlub nej txaus gaus, thaud kuv thiaj cia nej pom kuv tej kev bau taws, kuv tej kev tsis txaus siab, thiab kuv tej kuamuag. Tej no tau qhia rau nej tias kuv los txawj yuav kev.

 Kuv hlub nej txaus gaus, thaud kuv thiaj cia nej ris nej tej txim txaum hnyav uas yam kuv txoj sia tshuav rho.

 Kuv hlub nej txaus gaus, thaud kuv thiaj siv lolus tias “tsis kam” txawm kuv paub tias nej yuav wub kuv rau lolus ntawd.

 Cov nqe lus uas tau hais los no ntag laud yog tej lus uas peb tau sib tawm tsam hnyav heev kawg. Kuv zoo siab ntau uas kuv tau muaj yeej vim thaum kawg nej los muaj yeej. Cia thaumtwg nej roobhlaub ua roobriag, nej mam ho piav rau nej tej menyuam…

 Menyuam li lus:

Nej niam puas nyaum ? Peb niam mas nyaum kawg kiag. Peb niam ces yog tus niam uas nyaum tshaj plaws hauv lub qab ntuj khwb no.

Luag nej menyuam tau noj khoom qabzib ua tshais, hos peb ces tau noj qe wuag mov txua.

Luag nej menyuam tau noj nqaij thiab haus Pepsi ua su, ho peb ces tau noj zaubkib nrog mov blej wha.  Thiab tsis tas piav los nej yeej twv tau tias pluag hmo ces peb niam yeej baj txawv li luag lwm tus niam.

Peb niam mas nws pheej hais tias nws paub paub peb tej chaw nyob, chaw ua si, txhua lub sijhawm. Peb niam yuav tsum paub tias peb tej phoojywg yog leejtwg thiab peb ua dabtsi nrog lawv.

Peb niam hais tawv qhawv tias thaum peb cog lus mus yos 1 teev lawm, peb yuav tsum siv 1 teev txwm gaus lossis tsawg dua ntawd.

Rhuav jejmuag kawg gaus vim peb niam hla Mekas txoj cai (labor law) uas txwv tsis pub menyuam ua dejnum. Nws pheej txib peb ua dejnum tas li.

Peb niam txib peb wuav taisdiav, pua txajchaw, ua noj ua haus, nqus tsev, whua khaub ncaws, tu qua-swv (khibnyuab), thiab lwm yam dejnum uas phem kawg gaus. Peb xav mas jhe peb niam pw ntog khwv tswvyim nrhiav dejnum wiv rau peb xwb.

Peb niam pheej kom peb qhia qhovtseeb, hais qhovtseeb, tsis muaj lwm yam li, yuav tsum yog qhovtseeb xwb.

Thaum peb tiav gauj tiav nraug, peb niam tau hais tias nws nyeem tau peb tej kev xav. Peb xav dabtsi los nws paub tag thiab lub neej yeej tsis yoojyim kiag li.

Peb niam yeej tsis pub peb tej phoojywg nyem kes (horn) rau peb thaum lawv tuaj tos peb mus ib qhotwg. Cov phoojywg yuav tsum tau los rau ntawm peb lub qhovrooj xwv peb niam thiaj tau jib lawv.  Luag tej tham tau hluas gauj hluas nraug thaum lawv muaj 12 los 13 xyoos, peb li peb yuav tsum tau tos.

Vim peb niam ntag,  peb thiaj noj tsis txij thiab ua tsis txhua li luag lwm tus menyuam. Peb tej kaus hniav tsis lwj , peb tsis muaj ib tug tau mag txhom rau txoj kev nyiag khoom, peb tsis muaj ib tug tau tsoo luag cuabyeeb cuabtam, thiab peb tsis muaj ib nyuag tug tau mag kaw tsev lajcuj (jail). Tag nrho tej no ces yog tim peb niam ntag.

Nimno peb tiav niam tiav txiv, peb txhua tus kawm txawj je, ua neeg laus coj ncaj hais lus tseeb. Tsamno peb yuav xyaum peb niam tus neev taw thiab yuav nyaum kaus li nws.

Ab! Vim li cas neeg qab ntuj no thiaj phem zujzus? Yog vim peb tsis muaj cov niam nyaum coob lawm pob?

Nej puas xav li ntawd?

Thov mloog cov niam nyaum nawb!

Thov xav tsab xov no rau tag nrho cov niam uas nyaum nyaum thiab lawv cov menyuam huv tib si.

© HmongLiteracy | All rights reserved.